Wenezuela – Informacje Praktyczne

Wenezuela to kraj pełen kontrastów, który przyciąga zarówno miłośników dzikiej przyrody, jak i miejskiego zgiełku.

Położona nad Morzem Karaibskim, oferuje dostęp do rajskich plaż, górskich szczytów i amazońskich lasów. Podróżując tu, warto wiedzieć, jak wygląda sytuacja z walutą, transportem i bezpieczeństwem. Czy potrzebujesz wizy? Jak się przygotować?

W tym wpisie znajdziesz odpowiedzi na te pytania i wiele innych praktycznych wskazówek. Zaplanujesz podróż, unikniesz niespodzianek i skupisz się na odkrywaniu tego fascynującego kraju. Czytaj dalej, by dowiedzieć się wszystkiego, co warto wiedzieć przed wyjazdem do Wenezueli w 2025 roku.

Wenezuela – obecna sytuacja

Słowo o Wenezueli

Boliwariańska Republika Wenezueli to kraj trzykrotnie większy niż Polska, zamieszkały przez około 30 milionów osób. Stolicą Wenezueli jest Caracas (a właściwie Santiago de Leon de Caracas), dżungla miejska w tropikach, gdzie mieszka blisko dwa miliony osób. Językiem urzędowym jest hiszpański, choć w wielu regionach spotkasz grupy etniczne, komunikujące się w językach takich jak warao czy pemon. Dość trudno spotkać Wenezuelczyków, zwłaszcza poza Caracas i Margaritą, którzy znaliby język angielski. Administracyjnie, Wenezuela dzieli się na 23 stany, z których największe to Amazonas, Bolivar oraz Apure.

Dominującą religią Wenezueli jest katolicyzm. W praktyce, często wiara katolicka przeplata się z lokalnymi wierzeniami, zwłaszcza poza dużymi miastami. Będąc w Caracas w czasie Bożego Narodzenia, można trafić na mszę w języku polskim, odprawianą w kaplicy La Consolación. Co ciekawe, na Misa de Aguinaldo (mszę bożonarodzeniową odprawianą o świcie), mieszkańcy Caracas jadą na rolkach, zgodnie z tradycją las patinatas, zapoczątkowaną w latach 50-tych. Domy wielu Wenezuelczyków zdobią szopki, lecz Jezusa wkłada się do nich dopiero 25-go grudnia, gdy się urodzi.

Hiszpański.. wenezuelski

Język, jakim posługują się mieszkańcy Wenezueli, znacząco odbiega od hiszpańskiego andyjskiego i hiszpańskiego z Hiszpanii. Jakie słowa najczęściej usłyszysz w Wenezueli?

• Chamo – Kolega, znaczenie pozytywne. Na przykład: Hola, chamo, que tal? („Cześć ziomeczku, co słychać?”). Występuje również w formie żeńskiej (chama) i zdrobnionej (chamito, chamita).
• Pana – Kolega, znaczenie pozytywne. Można używać zamiennie z chamo. Na przykład: Que tal, mi pana? („Co słychać?”).
• Conchale! – Wyrażenie podobne do naszego „O kurczę!”. Przyda się, gdy coś Cię zaskoczyło. Na przykład: Conchale, por que? („O kurka wodna, dlaczego?”)
• Cuadrar – Ogarniać. Często je usłyszysz w rozmowie z lokalnymi agencjami turystycznymi, kierowcami i przewodnikami. Na przykład: Dame un segundo para cuadrarlo („Daj mi chwilę, żeby to ogarnąć”) lub Como cuadramos? („To jak się umawiamy?”).
• Vaina – Uniwersalne słowo, mogące być synonimem praktycznie wszystkiego: przedmiotu, czynności, wydarzenia.. Na przykład: Pasame esta vaina („Podaj mi ten teges”), Como es la vaina? („O co kaman?”).
• Chevere! – To słowo spotkasz w całej Ameryce Południowej, lecz szczególnie upodobali je sobie Wenezuelczycy z północy. Oznacza: Super, ekstra. Zainteresował Cię hiszpański z Wenezueli? Chevere!

A oto przykład uniwersalnego pytania w Wenezueli: Conchale, chamito, como cuadramos esa vaina? – „Kurczę, brachu, to jak się z tym umawiamy?”. Używane gdy spóźni się samolot, gdy na rynku skończą się ziemniaki czy gdy nie ma wolnych terminów na zrobienie fryzury w Sylwestra.

Dodatkowo, w Wenezueli często zdrabnia się wyrazy. Napijesz się tu herbatki (tecito), zjesz chlebek (pancito) i pojedziesz na króciutką wycieczuszkę (viajecito cortito). Słowo „niewiele” zdrobnisz tu w nieskończoność. Hiszpanie powiedzą poco, Latynosi poquito, a Wenezuelczycy poquitito. Na przykład un poquitito de aguita, co oznacza troszeczkę wody, gdzie „woda” również jest zdrobniona.

Różnice kulturowe

Wenezuelczycy lubią zwracać się do siebie w pieszczotliwy sposób. Przywitanie z osobą puszystą to zwykle Hola, gordita! (Cześć, grubiutka), a z osobą o ciemnej karnacji Que tal, negrito? (Cześć, czarniutki). 20 kilo temu mawiano tu do mnie Hola, flaquita! (Cześć, chudziutka). W hiszpańskim wenezuelskim tego typu wyrażenia mają wydźwięk pozytywny i świadczą o zaufaniu i sympatii. Nikt się o to nie obraża.

Miły dla ucha język, przyjaźni mieszkańcy i karaibski optymizm stanowią jednak mocny kontrast z aktualną sytuacją ekonomiczną Wenezueli.

Kryzys ekonomiczny

Mój pierwszy pobyt w Wenezueli w 2014 roku zbiegł się w czasie z kryzysem ekonomicznym. Zmarł Hugo Chavez, 3-krotny prezydent kraju, zastąpiony przez Nicolasa Maduro. W sklepach zaczęło brakować podstawowych produktów, takich jak lekarstwa, papier toaletowy, mydło, mleko, czy mąka.

Wróciły kartki na produkty i komitety kolejkowe. Czasem zostawiałam buty na całą noc przed sklepem, a kierownik kolejki, oczywiście za opłatą, przesuwał je w przód. Innym razem nocowałam w namiocie rozbitym przed sklepem, z pobudką co dwie godziny, aby przesunąć buty osobiście. Któregoś dnia „rzucili” podpaski. Mając paszport kraju unijnego, mogłam wówczas kupić dwie paczki. Koleżankom z paszportem wenezuelskim przysługiwała tylko jedna.

10 lat później, w Wenezueli wciąż widać kryzys, dodatkowo pogłębiony przez Covid19. Kłuje w oczy przede wszystkim niedobór paliwa (w tym lotniczego) i wielogodzinne przerwy w dostawie prądu. Mieszkańcy dużych miast, w szczególności Caracas, unikają wychodzenia z domów po zmroku. Do 2022 roku, ponad 7 milionów osób opuściło kraj, udając się pieszo do odległych krajów, takich jak Ekwador, Peru i Chile. Wiele z nich znalazło pracę w handlu, sprzedając moje ulubione wenezuelskie słodycze: cukierki Toronto i batoniki Samba.

Bezpieczeństwo

Aktualnie w 2025 roku sytuacja bezpieczeństwa w Wenezueli znacząco różni się od tej w Polsce. Portal gov.pl nie zachęca do podróży, w tym również do pobytu w głównych ośrodkach turystycznych. Choć możliwe, że w czasie Twojej ostatniej wizyty w tym kraju nic Ci się nie stało, lub Twoi znajomi właśnie wrócili z wczasów i czuli się bezpiecznie, nie bagatelizuj tych ostrzeżeń. Nie bez powodu wiele wycieczek zorganizowanych odbywa się w asyście wojska. Zachowaj daleko posuniętą ostrożność, w szczególności nie afiszuj się z gotówką i smartfonem, unikaj przemieszczania się po zmroku i wybieraj oficjalne taksówki (lub taksówki de confianza, jeśli masz znajomych z Wenezueli).

Z drugiej strony, powoli widać wiatr zmian. Po ulicach Caracas jeżdżą coraz lepsze samochody, niektóre z otwartymi oknami, co jeszcze kilka lat temu nie wchodziło w grę. Coraz więcej osób scrolluje telefony na ulicy, gdzie wcześniej kradzież smartfona na przejściu dla pieszych była praktycznie pewnikiem.

Turystyczny raj

Mimo rozmaitych zawirowań, turystyka w Wenezueli powoli się odradza. W szczególności wracają podróże do karaibskiej części Wenezueli, przede wszystkim na wyspę Margarita (zobacz wpis: Margarita – Perła Karaibów) i przepiękny archipelag Los Roques. Coraz częściej lokalne agencje turystyczne zapuszczają się znowu w głąb kraju, zwłaszcza do Parku Narodowego Canaima (zobacz wpis: Salto Angel – Najwyższy Wodospad Na Świecie). Ze względu na brak turystyki masowej, pod względem przyrodniczym Wenezuela jawi się jako prawdziwy raj. Daje to nadzieję na odbudowę tego pięknego kraju.

Wenezuela – przygotowanie podróży

Ubezpieczenie

Na wjazd do Wenezueli w celach turystycznych wystarczy jedynie paszport. Możesz wówczas przebywać w kraju do 90 dni. Przed wyjazdem skorzystaj z porady lekarza medycyny podróży i wykup ubezpieczenie zdrowotne. Poziom służby zdrowia w Wenezueli jest zróżnicowany – od drogich klinik po lokalne przychodnie z mobilnymi lekarzami. W wielu miejscach, na przykład na Delcie Orinoko, na Gran Sabanie i na Los Llanos mieszkańcy korzystają z dobrodziejstw medycyny naturalnej.

Profilaktyka antymalaryczna

Jeżeli wjeżdżasz do Wenezueli drogą lądową (na przykład z Brazylii), przygotuj książeczkę szczepień przeciwko żółtej febrze. Wybierając się do puszczy, w szczególności do stanów Delta Amacuro, Monaguas i Amazonas oraz do Guyany Esequiba (zobacz wpis: Strefa Sporna – Kaieteur Falls), zadbaj o odpowiednią profilaktykę antymalaryczną, która uchroni Cię także przed dengą, chikungunyą oraz upierdliwymi muszkami puri-puri. Jako minimum, zabierz spray z substancją DEET (40-50%) oraz przewiewne spodnie i koszulę z długim rękawem na wieczór, zwłaszcza w porze deszczowej.

Internet mobilny

Podróżując po Wenezueli, przyda Ci się Internet mobilny. W Wenezueli działają trzy sieci: Movilnet, Movistar i Digitel. Karty SIM można kupić na lotnisku lub w salonach poszczególnych sieci. Salony często znajdują się w dużych centrach handlowych, zwłaszcza w Caracas i Puerto Ordaz. Przy zakupie należy pokazać paszport i zarejestrować kartę. Niestety, karty SIM często nie są dostępne. Aktualnie najwygodniejszą opcją jest Venezuela eSIM GigaGo. Najtańsza wersja (1GB na 7 dni) kosztuje 10.50 USD.

Adapter do prądu

Pakując bagaż, nie zapomnij o adapterze do prądu. Napięcie w Wenezueli to 120V, a gniazdka są typu amerykańskiego, tj. na dwa cienkie bolce lub dwa cienkie bolce z jednym okrągłym. Niektóre hotele posiadają adaptery, które można wypożyczyć za niewielką opłatą. Znacznie lepiej jednak zaopatrzyć się wcześniej we własne. Te najtańsze z Allegro czy z Temu kosztują ok. 15 zł (uwaga, bo potrafią się przepalić), a takie większe, na przykład z Media-Expert czy Euro RTV-AGD to koszt ok. 60 zł.

Przelot do Wenezueli

Główne lotnisko Wenezueli nazywa się Aeropuerto Simon Bolivar (CCS) i znajduje się w szarej miejscowości Maiquetia, 20 kilometrów od Caracas. Drugim popularnym lotniskiem jest Porlamar (PMV) na rajskiej wyspie Margarita. W 2025 roku, do Wenezueli można się dostać na dwa sposoby:

Czarter z Polski

Do Wenezueli lata bezpośredni czarter z Warszawy i Katowic. Przelot hiszpańską linią lotniczą Plus Ultra trwa około 11 godzin. Warto wiedzieć, że czarter ląduje na wyspie Margarita. To aktualnie najlepsza i chyba najbardziej bezpieczna baza wypadowa na zwiedzanie Wenezueli. Z Margarity można polecieć na karaibski archipelag Los Roques, a także do Puerto Ordaz, skąd zwykle ruszają dalsze wycieczki na Deltę Orinoko, do wodospadu Salto Angel i na Roraimę.

Lot rejsowy z Polski

Aktualnie nie ma bezpośrednich połączeń rejsowych między Polską a Wenezuelą. Loty z przesiadkami na trasie Warszawa – Caracas oferują na przykład Turkish Airlines (via Stambuł) oraz Air Europa (via Madryt). Średni koszt lotu w obie strony w 2025 roku to około 3,500 zł od osoby. Oprócz tego, do Caracas można dolecieć linią Laser Airlines lub Iberia z Madrytu, TAP Portugal z Lizbony (zobacz artykuł o Lizbonie), Copa Airlines z kolumbijskiej Bogoty i Euroairlines z kubańskiej Havany.

Lotnisko w Caracas posiada dwa terminale: międzynarodowy i krajowy. Przylatując z Europy i lecąc dalej na Margaritę, do Puerto Ordaz czy do Maracaibo, przed opuszczeniem hali przylotów należy przejść łącznikiem na terminal krajowy. Upewnij się w czasie odprawy bagażowej w Polsce, a później jeszcze na lotnisku w Caracas, czy bagaż został nadany bezpośrednio do miejsca docelowego.

Waluta Wenezueli

Oficjalną walutą Wenezueli jest bolivar soberano (VES), który w wyniku hiperinflacji z 2018 roku zastąpił bolivara fuerte (VEF). Według danych statista.com, inflacja w Wenezueli wyniosła wówczas 63,000%. Sześćdziesiąt trzy tysiące procent! Aktualnie spadła do „zaledwie” 150%.

Powszechnie akceptuje się dolary amerykańskie, a z boliwarów, zwłaszcza tych wydanych przed 2018 rokiem, wyrabia się pamiątki, na przykład kosmetyczki czy torebki. Oficjalnie zabroniona jest wymiana dolarów na boliwary na ulicy (cambio), lecz w praktyce większość (nielicznych) kantorów po prostu nie działa.

Płatności kartą (VISA, MasterCard) są możliwe w większych hotelach, lecz raczej nie zapłacisz nimi w zwykłym sklepie.

Kuchnia Wenezueli

Kuchnia Wenezueli to bogactwo smaków, które łączy wpływy rdzennych kultur, Hiszpanii, Afryki i sąsiednich krajów Ameryki Południowej. Podstawą wielu potraw są kukurydza, banany, fasola i różne odmiany mięsa. Ważnym elementem wenezuelskich dań są także tropikalne owoce, takie jak mango, gujawa czy papaja. Kuchnia różni się w zależności od regionu – nad morzem królują dania rybne, a w górskich obszarach popularne są potrawy mączne i mięsne.

Potrawy

Poniżej znajdziesz listę dziesięciu najbardziej charakterystycznych potraw, które warto spróbować, odwiedzając Wenezuelę.

1. Arepas – Kukurydziane placki, podawane z różnymi nadzieniami, jak ser, mięso, awokado czy fasola.
2. Pabellón Criollo – Tradycyjne danie narodowe składające się z ryżu, czarnej fasoli, szarpanego mięsa i smażonych platanów.
3. Hallaca – Świąteczne danie z ciasta kukurydzianego, nadziewane mięsem, oliwkami i rodzynkami, zawijane w liście bananowca.
4. Cachapas – Słodkie naleśniki kukurydziane, zwykle serwowane z serem i masłem.
5. Empanadas – Smażone pierożki z różnymi nadzieniami, takimi jak mięso, ser czy ryby.
6. Tequeños – Paluszki serowe smażone na głębokim oleju, popularna przekąska na każdą okazję.
7. Asado Negro – Duszona wołowina w słodko-słonym sosie z dodatkiem cukru trzcinowego i przypraw.
8. Mondongo – Zupa z flaków wołowych lub wieprzowych, podawana z warzywami i ziołami.
9. Tostones – Smażone placki z niedojrzałych bananów, często podawane jako dodatek do mięs.
10. Quesillo – Wenezuelska wersja kremowego flanu, przygotowywana z mleka skondensowanego, jajek i karmelu.

Napoje

Najpopularniejsze napoje, obok świeżo wyciskanych soków, to papelón con limon (sok z trzciny cukrowej i cytryny) oraz meringada, szejk owocowy. Na wybrzeżu, w tym oczywiście na Margaricie, można wypić pyszną wodę kokosową wprost z kokosa, oraz napój o nazwie cocada – woda kokosowa z cukrem i pokruszonym lodem. Będąc w Wenezueli, warto spróbować Maltin Polar. Jest to rodzaj lekko gazowanego piwa bezalkoholowego, co ciekawe, spożywanego głównie na śniadanie.

Zwiedzanie Wenezueli

Choć zwiedzanie Wenezueli na własną rękę jest utrudnione, przy pomocy lokalnych agencji turystycznych możesz zobaczyć najciekawsze atrakcje kraju. Dobrą bazą wypadową na zwiedzanie kontynentalnej części Wenezueli wbrew pozorom nie jest Caracas, a Puerto Ordaz, będące częścią aglomeracji miejskiej Ciudad Guayana.

Oprócz lotniska międzynarodowego w Puerto Ordaz (PZO), okolice miasta oferują ciekawe atrakcje. Jedną z nich jest wodospad La Llovizna, a także niezwykłe połączenie rzek Orinoko i Caroni. Z Puerto Ordaz wyruszają również wycieczki na Deltę Orinoko, do wodospadu Salto Angel i na Roraimę.

Co zwiedzić w Wenezueli?

Caracas

Caracas, stolica Wenezueli, leży w otoczeniu gór i jest prawdziwą mieszanką nowoczesności i tradycji. Warto odwiedzić kolejkę linową na górę Ávila w Parku Narodowym Waraira Repano, skąd rozciąga się widok na miasto i wybrzeże. W centrum znajduje się Panteon Narodowy, miejsce spoczynku Simona Bolívara, a także muzeum, w którym można dowiedzieć się więcej o życiu słynnego rewolucjonisty.

Salto Angel

Salto Ángel to najwyższy wodospad na świecie, spadający z wysokości 979 metrów. Znajduje się w Parku Narodowym Canaima, wpisanym na listę UNESCO. Do wodospadu można dotrzeć jedynie małymi łodziami lub samolotem, co sprawia, że podróż tam jest prawdziwą przygodą. Warto odwiedzić to miejsce w porze deszczowej, gdy wodospad jest najbardziej imponujący. Dowiedz się więcej w artykule: Park Narodowy Canaima.

Delta Orinoko

Delta Orinoko to jeden z najbardziej biodynamicznych regionów Wenezueli, gdzie rzeka dzieli się na setki odnóg. Można tu zobaczyć dzikie zwierzęta, takie jak delfiny rzeczne, anakondy czy tukany. Tradycyjne wycieczki obejmują wizyty w wioskach plemion Warao, które żyją w symbiozie z naturą. To idealne miejsce dla fanów ekoturystyki i obserwacji dzikiej przyrody. Przeczytaj więcej w artykule: Delta Orinoko – klejnot Wenezueli.

Gran Sabana

Gran Sabana to rozległy płaskowyż z setkami wodospadów i unikalnymi krajobrazami. Wodospad Aponwao jest jednym z najbardziej znanych, choć niełatwo dostępnych w tym regionie. Roraima, potężna góra stołowa zwana tepui, to cel dla miłośników trekkingu, z widokami przypominającymi krajobrazy z innej planety. Wspinaczka na szczyt trwa kilka dni i zapewnia niezapomniane doświadczenia. Dowiedz się więcej we wpisie: Gran Sabana – Zaginiony Świat.

Wyspa Margarita

Margarita to największa karaibska wyspa Wenezueli, znana z rajskich plaż i doskonałych warunków do uprawiania sportów wodnych. Popularne plaże to Playa El Agua i Playa El Tirano. Wyspa jest strefą bezcłową, co czyni ją dobrym miejscem na zakupy. Można tu również odwiedzić malownicze miasteczko La Asunción z jego kolonialną architekturą. Poznaj wyspę w artykule: Margarita – Perła Wenezueli.

Pogoda w Wenezueli

Wenezuela charakteryzuje się klimatem tropikalnym, ale warunki pogodowe różnią się w zależności od regionu. Na wybrzeżu i w nizinach panuje ciepły, wilgotny klimat, podczas gdy wysoko w Andach jest znacznie chłodniej. Kraj dzieli się na dwie główne pory roku – deszczową i suchą. Pora deszczowa występuje w większości regionów od maja do listopada, a pora sucha od grudnia do kwietnia. Temperatura w ciągu roku jest stosunkowo stała, ale wilgotność i opady znacząco się zmieniają.

Pora deszczowa (maj–listopad):

• Temperatura w dzień: 25–32 °C.
• Temperatura w nocy: 20–25 °C.
• Szansa opadów: wysoka, intensywne ulewy, szczególnie popołudniami.
• Charakterystyka: wilgotność powietrza wysoka, ale krajobrazy są bujne i zielone.

Pora sucha (grudzień–kwiecień):

• Temperatura w dzień: 28–34 °C.
• Temperatura w nocy: 18–24 °C.
• Szansa opadów: niska, niebo najczęściej bezchmurne.
• Charakterystyka: idealny czas na podróże, mniejsza wilgotność i lepsze warunki do zwiedzania.

Czas przypadający na grudzień – kwiecień to najlepszy moment na wizytę w Wenezueli. Masz wówczas dużą szansę na idealną pogodę na Margaricie, przy wodospadzie Salto Angel, na Delcie Orinoko i na wielkich równinach Los Llanos.

Podsumowanie

Wenezuela to kraj pełen różnorodności – od najwyższego wodospadu świata, przez rozległe równiny Llanos, aż po tropikalne wyspy na Morzu Karaibskim. Podróżując po tym kraju, warto zapoznać się z lokalnymi zwyczajami, sprawdzić sytuację bezpieczeństwa i dobrze zaplanować trasę. Kuchnia, bogata w smaki i wpływy różnych kultur, to obowiązkowy element każdej wizyty. Pora sucha, trwająca od grudnia do kwietnia, zapewnia najlepsze warunki do zwiedzania i odkrywania uroków tego kraju.

Chociaż dotarcie do niektórych miejsc, takich jak Salto Ángel czy Delta Orinoko, wymaga dodatkowego wysiłku, nagrodą są niezwykłe widoki i kontakt z dziką przyrodą. Miasta, jak Caracas, oferują z kolei dawkę historii i lokalnego życia. Wenezuela to kierunek dla osób, które szukają czegoś więcej niż standardowych wakacji – to podróż pełna emocji i nowych doświadczeń. Jeśli szukasz miejsca, które zachwyca swoją autentycznością, Wenezuela ma wszystko, czego potrzebujesz.