Gujana Esequiba – Kaieteur Falls

Słyszeliście kiedyś o wodospadzie Kaieteur Falls w Gujanie Esequiba? A o górze Oh My God Mountain?

W grudniu 2023 roku w Wenezueli odbyło się ważne, choć niewiążące referendum konsultacyjne. 95% biorących w nim udział Wenezuelczyków opowiedziało się za tym, by Gujanę Esequiba przyłączyć do swojej ojczyzny. Gujana Esequiba to obszar wielkości 1/3 powierzchni Polski, wciśnięty pomiędzy Wenezuelę, Gujanę i Brazylię. W konsekwencji eskalacji konfliktu na granice skierowano oddziały wojsk.

Gujana Esequiba jest przedmiotem międzynarodowego sporu między Wenezuelą a Gujaną, trwającego już ponad 100 lat. Jej jedynymi większymi miejscowościami są Bartica (15 tysięcy mieszkańców) i Anna Barbara (12 tysięcy mieszkańców). Zresztą tylko 1% obszaru Gujany Esequiba jest zamieszkane na stałe. Reszta to dzikie, niezbadane lasy tropikalne, które dopiero czekają na swoich odkrywców. Zapuszczają się tu jedynie niestrudzeni naukowcy, poszukiwacze złota i przygód. Coraz częściej przybywają tu także odważni podróżnicy, znudzeni standardową ofertą turystyczną Ameryki Południowej.

Przejeżdżałam przez Gujanę Esequiba (tzw. Strefę Sporną) wiele razy, nieopodal wenezuelskich miejscowości El Dorado, Las Claritas i San Isidro. Jest to samo serce lasu deszczowego Sierra de Lema, a okolice pełne są nielegalnych kopalni złota, wypłukiwanego z rzeki Cuyuni. Inną żyłą złota w okolicy jest pozyskiwanie drogiego drewna z drzew wamara, mora i kabukalli. Okna domów i sklepików zakratowane są od podłogi aż po dach, ponieważ szerzą się tu kradzieże i napady z bronią w ręku.

Co zwiedzić w Guyanie Esequiba?

Gujana Esequiba posiada ciekawe walory turystyczne, choć ze względu na konflikt i brak bezpiecznej infrastruktury ciężko do niej dotrzeć. Najbardziej malowniczym miejscem w regionie jest wodospad Kaieteur Falls, ukryty w gęstym lesie tropikalnym na Wyżynie Gujańskiej.

Kaieteur Falls

Wodospad Kaieteur Falls jest cztery razy wyższy niż wodospady Niagara i dwa razy wyższy niż wodospady Wiktorii. Największe wrażenie robi w porze deszczowej od maja do sierpnia, ale trzeba się wtedy liczyć z dodatkowymi utrudnieniami. Głównym wyzwaniem są odwołane loty, wezbrane rzeki i zalane drogi dojazdowe. Według oficjalnych statystyk, do Kaietaur Falls przybywa zaledwie 7000 osób rocznie.

Kaieteur Falls jest jednym z najwyższych wodospadów o pojedynczym spadku na świecie. Spada z góry Pakaraima, 226 metrów w głąb wąwozu rzeki Potaro. Pomimo swojej imponującej wysokości nie jest najszerszym wodospadem na świecie, ale objętość wody sprawia, że jest jednym z najpotężniejszych.

Park Narodowy Kaieteur Falls, założony w 1929 roku, słynie z bogatej różnorodności biologicznej. Mgła tworzona przez wodospad utrzymuje unikalny ekosystem mchów, paproci i storczyków. Las deszczowy jest również domem dla różnorodnych form życia, w tym kilku gatunków żab, ptaków i owadów.

Legenda o wodzu Kai

Dawno, dawno temu w dzisiejszej Gujanie Esequiba żył młody wódz indiański o imieniu Kai. Był mężnym i odważnym wojownikiem, a jego serce wypełniała miłość do swojego ludu i ziemi, na której się urodził.

Pewnego dnia wrogie plemię zaatakowało jego poddanych. Kai, zamiast wysłać swoich ludzi na z góry przesądzoną bitwę, postanowił oddać swoje życie, aby zapewnić wiosce bezpieczeństwo.

Wyruszył samotnie w górę rzeki Potaro, aż dotarł do wodospadu. Wiedział, że woda spadająca z jego szczytu miała magiczną moc, a bogowie mogli wysłuchać modlitw tych, którzy odważyliby się przepłynąć jego skrajem. Zanim ktokolwiek mógł go powstrzymać, wskoczył do wodospadu i popłynął ku jego urwistej krawędzi.

Legenda głosi, że w momencie, gdy Kai dotarł do krawędzi wodospadu, bogowie usłyszeli jego błagalne wołanie i wzięli go pod swoją opiekę. Wodospad został nazwany na jego cześć – Kaieteur, co w lokalnym języku patamona oznacza “wodospad Kaja”.

Od tamtego dnia wodospad Kaieteur stał się symbolem odwagi, poświęcenia i siły ducha. Ludzie wierzą, że dusza Kai nadal czuwa nad nimi, chroniąc ich przed niebezpieczeństwem i zapewniając dobrobyt ich ziemi.

Jak dotrzeć do Kaieteur Falls?

Samolotem:

Do Kaieteur Airstrip (KAI) przylatuje się najczęściej z lotniska Ogle w Georgetown (OGL). Do wyboru są trzy gujańskie linie lotnicze: Trans Guyana Airways, Air Services Limited i Roraima Airways, a lot trwa około 50 minut. Są to loty czarterowe dość starymi awionetkami typu Cessna 208B, Beechcraft 1900D lub BN Islander. Aby lot się odbył, musi się zebrać komplet pasażerów (9, 13 lub 19 osób). W 2023 roku średni koszt przelotu wynosił około 40 000 dolarów gujańskich (200 USD). Warto mieć przy sobie gotówkę, bo zagraniczne karty płatnicze nie działają nigdzie poza Georgetown i Bartica.

Minibusem i łodziami:

Mając do dyspozycji kilka dni, można złapać minibus nr 72 z Georgetown do Mahdia. Granicę Gujany i Strefy Spornej przekracza się promem pontonowym na rzece Essequibo w Mango Landing. Minibus odjeżdża z Stabroek Market w Georgetown, a 300-kilometrowa podróż zajmuje około 8 godzin.

W Mahdia jest też malutki pas startowy (MHA). Rzadko używa się go w celach turystycznych, ale lata tu około 60 awionetek tygodniowo, przywożąc pracowników, paliwo i sprzęt do pobliskich kopalni złota i diamentów. Czasem można załapać się na 12-minutowy lot do Kaieteur Airstrip. W 2022 roku wylądowała tu dwuosobowa Cessna z nielegalnym ładunkiem kokainy.

Prawdziwa przygoda rozpoczyna się w Pamela Landing, oddalonym od Mahdi o 45 min drogi taksówką. Najpierw 2-godzinny spływ łodziami (z przesiadką) w górę rzeki Potaro aż do Tukeit. Później czeka nas 3-godzinny trekking przez puszczę porastającą Oh My God Mountain, docierając w końcu do Parku Narodowego Kaieteur Falls.

Jak poruszać się po Kaieteur Falls?

Główne punkty widokowe na wodospad to Kaieteur Falls, Rainbow View, Boy Scout’s View i Johnson’s View. W lesie tropikalnym otaczającym punkty widokowe można spotkać pomarańczowe gujańskie ptaki cock-of-the-rock (Rupicola rupicola), po polsku znane jako skalikurki gujańskie oraz złote gujańskie żabki Anomaloglossus beebei. W zależności od środka transportu, w Parku Narodowym Kaieteur można spędzić dwie godziny (maksymalny czas przebywania awionetki na Kaietaur Airstrip), lub nawet kilka dni, jeśli wybrało się opcję drogową przez Mahdia i Pamela Landing.

Zasady wjazdu do Gujany Esequiba

Do Gujany Esequiba można wjechać wyłącznie z wizą gujańską. Wniosek wizowy składa się w ambasadzie Gujany, na przykład w Brukseli, Londynie lub Caracas. Aby aplikować o wizę, potrzebny jest paszport (ważny przez sześć miesięcy), trzy zdjęcia, bilet powrotny i dowód, że posiada się środki finansowe na cały pobyt. Większość samolotów z Europy przylatuje na międzynarodowe lotnisko Cheddi Jagan (GEO), oddalone o 40 kilometrów od Georgetown. Na chwilę obecną, ani Gujana ani Gujana Esequiba nie mają żadnych połączeń lotniczych ani drogowych z Wenezuelą. Aby dostać się tu z Wenezueli, należy się liczyć z tranzytem przez Brazylię, Surinam, Panamę lub Trynidad i Tobago.

Posiadasz bardziej aktualne informacje lub przydatne wskazówki dotyczące zwiedzania Kaieteur Falls? Podziel się w komentarzu!