Łotwa – Informacje Praktyczne

Łotwa rzadko znajduje się wysoko na liście popularnych kierunków podróży. Często jest pomijana, niedoceniana, a nawet mylona z Litwą. A szkoda, bo to miejsce z własnym charakterem, ciekawą historią i spokojnym rytmem życia. Posiada też oficjalną stronę internetową, gdzie można poznać lepiej ten niezwykły kraj.

Ryga, stolica i jednocześnie największe miasto Łotwy, przyciąga secesyjnymi fasadami z czasów Hanzy. Nie ma tłumu turystów jak w Pradze czy Budapeszcie. Są za to ludzie, którzy naprawdę tu mieszkają. Seniorzy kupują świeże warzywa na ryneczkach, młodzi z laptopami pracują z kraftowych kawiarni, a rodziny z dziećmi spacerują nad Dźwiną. Wieczorami Ryga staje się bardziej przytulna. Światła latarni odbijają się w witrynach, a bary wypełniają się rozmowami w kilku językach.

Z kolei poza miastami, Łotwa to przede wszystkim natura: lasy, jeziora i morze. Wszystko czyste, spokojne i nietknięte masową turystyką. Niewielki ruch na drogach i puste parkingi uprzyjemniają zwiedzanie zwłaszcza osobom, które nie przepadają za tłumem i cenią kontakt z przyrodą.

Wybierasz się na Łotwę i szukasz inspiracji? Jesteś w dobrym miejscu! W dzisiejszym wpisie przybliżamy ten kraj i podrzucamy sprawdzone polecajki.

Ruszamy? Ruszamy!

Łotwa – ciekawostki

Geografia Łotwy

Łotwa leży między Estonią a Litwą, z wybrzeżem nad Morzem Bałtyckim, ale jej typowy krajobraz to zalesione niziny. Jest pięć razy mniejsza od Polski i zamieszkuje ją niecałe dwa miliony osób. Jej najwyższym szczytem jest Gaiziņkalns (312 m n.p.m.), położony w sąsiedztwie miejscowości Madona (nie mylić z Madonną). Choć niewysoki, oferuje trzy stoki narciarskie. Pełną ofertę regionu znajdziesz na oficjalnej stronie Madony.

Najdłuższą rzeką Łotwy jest Gauja (460 km), która słynie z malowniczego kanionu w Parku Narodowym Gauja. Imponujące klify i jaskinie należą do głównych atrakcji parku. Co prawda dłuższą rzeką jest Dźwina (1,000 km), ale tylko jedna trzecia jej wód płynie w granicach Łotwy.

Łotwa – kolonie zamorskie

Co ciekawe, Łotwa (a właściwie Księstwo Kurlandii i Semigalii, które dziś należą do Łotwy) posiadała kolonię na Karaibach, a mianowicie na wyspie Tobago. Była to tak zwana Nowa Kurlandia. Oprócz Tobago, Księstwo Kurlandii miało również kolonię w Afryce, na wyspie Kunta Kinteh (dawniej Wyspa św. Andrzeja) u ujścia rzeki Gambii do Atlantyku.

Sztuka Łotwy

Łotewska kultura łączy pierwiastki bałtyckie i północnoeuropejskie. Za narodowego malarza Łotysze uważają Janisa Rozentālsa. Jego dzieła to eleganckie, często emocjonalne malarstwo na styku realizmu i symbolizmu, zakorzenione w kulturze łotewskiej, przy jednoczesnym wpływie sztuki fińskiej.

W literaturze światowego formatu wyróżnia się Rūdolfs Blaumanis, uznawany za jednego z kluczowych pisarzy z przełomu XIX i XX w. Specjalizował się w nowelach i opowiadaniach, przybliżających portrety psychologiczne niższych warstw społeczeństwa łotewskiego.

Kuchnia łotewska

Kuchnia łotewska jest prosta, sycąca i mocno związana z lokalnymi produktami: ziemniakami, rybami, mięsem i zbożami.

Najbardziej typowym daniem głównym jest pelēkie zirņi ar speķi – ciemny groch podawane z podsmażonym boczkiem, często serwowany z chlebem żytnim. To potrawa kojarzona z tradycją i okresem świątecznym, ale można ją spotkać też w domowych restauracjach i na festynach. Słynne są także pierożki pielmieni, których mieliśmy okazję spróbować na targu centralnym w Rydze.

Wśród deserów szczególnie popularna jest maizes zupa – „zupa chlebowa” przygotowywana z żytniego chleba, suszonych owoców, cukru i przypraw, podawana na zimno, często z bitą śmietaną. Smak ma lekko kwaskowaty, ale jednocześnie słodki i rozgrzewający.

Noc Świętojańska na Łotwie

Będąc na Łotwie 23-24 czerwca, trafiliśmy na Jāņi (Līgo), odpowiednik Nocy Świętojańskiej. Od 1990 to święto państwowe, choć akurat w 2025 roku przypadało na sobotę. Stragany w Rydze przepełnione były zielonymi wiankami, a wiele kobiet nosiło je też na głowie. Z kolei na wsiach spotkaliśmy wielu mieszkańców, którzy zrywali polne kwiaty w złocistych łanach pszenicy.

Tego dnia na wsiach pali się pūdele, pojemniki na słupach, wypełnione smołą i udekorowane liśćmi dębu, które też sprzedawano na targu. Według wierzeń, aby zapobiec nieszczęściom, kobiety powinny nosić wianki przystrojone 27 kwiatami. Z kolei mężczyźni, aby zapewnić sobie siłę, powinni dekorować głowy wieńcami z liści dębu.

Łotwa – informacje praktyczne

Język łotewski

Oficjalnym językiem Łotwy jest łotewski. To jeden z niewielu żywych do dziś języków bałtyckich i bliski krewny języka staropruskiego. Na Łotwie używany jest powszechnie, choć wielu mieszkańców, zwłaszcza w Dyneburgu i Lipawie, zna rosyjski. Również w Rydze spotkaliśmy wiele osób, posługujących się rosyjskim. Mniejszości narodowe na Łotwie to przede wszystkim Rosjanie (~25 %), Litwini, Białorusini i Polacy. W biznesie i w turystyce najpopularniejszym językiem jest angielski.

Łotwa – klimat i strefa czasowa

Łotwa leży w strefie czasowej +2 UTC, co oznacza, że jest tu o godzinę później, niż w Polsce. Klimat jest umiarkowany, lecz z cechami kontynentalnymi: lata są chłodniejsze niż w centralnej Europie (średnio 17–19  °C), a zimy łagodniejsze. Choć rzadko zdarzają się ekstremalne mrozy, tak temperatura potrafi spaść do –10 °C. Nad Morzem Bałtyckim często wieje silny wiatr, powodując tęgie sztormy.

Łotwa – waluta

Walutą jest euro, które w 2014 roku wyparło łaty, dzielące się na 100 santimów. Z okazji 75-lecia niepodległości Łotwy (1993 r.) wydano monety kolekcjonerskie o nominale 10 i 100 łatów. Dziś są łakomym kąskiem dla kolekcjonerów, a ich wartość podnosi fakt, że wykonano je ze srebra i złota. Aktualnie najpopularniejszym środkiem płatniczym, w szczególności w miastach, są karty debetowe i kredytowe. W mniejszych miejscowościach warto mieć drobne euro, na przykład na parkingi.

Według kalkulatora numbeo, ceny w Rydze są ogólnie rzecz biorąc wyższe niż w Warszawie. Koszt życia jest wyższy o 3%, zakupy spożywcze o 5%, a jedzenie w restauracji aż o 17%. Za to czynsz w Rydze jest o połowę niższy niż w Warszawie. Obiad na Łotwie w 2025 roku kosztował 15-20€, kapuczina na mieście 3€, a bilet jednorazowy na trolebus 1.5€. Litr paliwa na Łotwie kosztował 1.5€, czyli o dwadzieścia centów więcej niż na Litwie.

Transport i winiety

Transport na Łotwie jest dobrze rozwinięty – drogi krajowe są zadbane i praktycznie puste. Dla samochodów osobowych winiety są niepotrzebne. W kurorcie nadmorskim Jurmala należy uiścić opłatę klimatyczną w kwocie 3€, płatną w specjalnym punkcie przy wjeździe do miasta. Przyjemność z podróży autem psują jedynie fotoradary i odcinkowy pomiar prędkości. Podobnie jak na Litwie (zobacz artykuł Litwa – Informacje Praktyczne), radary są dosłownie co krok.

Internet na Łotwie

Łotwa ma nowoczesną infrastrukturę internetową. Główne sieci to Lattelecom (Tet), Bite i LMT, oferujące szybki światłowód w miastach oraz mobilny LTE/5G. W hotelach i restauracjach działa szybkie WIFI. Przed podróżą w odległe zakątki Łotwy lub do parków narodowych, warto wcześniej ściągnąć mapy offline.

Podsumowanie

Nasz krótki pobyt w Łotwie był częścią weekendowej wyprawy za Przesmyk Suwalski. Odwiedziliśmy Szlak Wielkich Torfowisk w Parku Narodowym Kemeri, nadmorski kurort Jurmala oraz Rygę. Już wkrótce na blogu zagoszczą osobne artykuły przybliżające te zakątki Łotwy. Planując podróż zależało nam przede wszystkim na kameralnej atmosferze, z poszanowaniem przyrody i kultury lokalnej.

Spodobała Ci się Łotwa? Daj znać w komentarzu!