5 Najciekawszych Atrakcji w Boliwii

Boliwia to jeden z najciekawszych krajów latynoamerykańskich, bo znacznie mniej zadeptany niż sąsiednie Peru. Oprócz wspaniałych parków narodowych i zabytków prekolumbijskich i kolonialnych, Boliwia oferuje też bogaty folklor i pyszną kuchnię. Ku mojemu szczeremu zaskoczeniu, w tym roku wypadła z grona dziesięciu najchętniej odwiedzanych krajów Ameryki Łacińskiej. Pierwsze miejsce na podium aktualnie zajmuje Meksyk (38 milionów turystów rocznie), pozostawiając daleko w tyle Dominikanę (8 milionów). Dlaczego powinna wrócić do zestawienia? Dowiedz się z dzisiejszego wpisu!

Boliwia w pigułce

Boliwia to kraj kontrastów. Jest trzy razy większa od Polski, ale zamieszkuje ją trzy razy mniej osób. Może się pochwalić nowoczesnymi miastami, wysokimi szczytami Andów, nieprzebytym lasem deszczowym w Amazonii, największym na świecie płaskowyżem solnym oraz surrealistycznymi krajobrazami Altiplano. Żyje tu wiele egzotycznych zwierząt, na przykład lamy, pumy, strusie ñandu, różowe delfiny, kondory, flamingi, tukany.. Jedyne, czego Boliwia nie ma, to dostęp do morza, który utraciła dokładnie 140 lat temu w wyniku wojny o saletrę z Chile i Peru.

Wielonarodowe Państwo Boliwia (oficjalna nazwa kraju) jest domem dla wielu grup etnicznych, w tym Quechua, Aymara, Chiquitano, Guarani i Moxeño. Zawdzięcza im wyjątkowe bogactwo kulturowe: tradycje, tańce, stroje ludowe i eklektyczną kuchnię. O różnorodności etnicznej świadczy też fakt, że boliwijska konstytucja z 2009 roku uznaje aż 37 języków oficjalnych, choć niektóre zdążyły już wyginąć w międzyczasie. Jeśli interesujesz się tematyką etniczną, zachęcam do lektury “Raza de Bronce” – kultowej powieści najbardziej znanego boliwijskiego autora, Alcidesa Arguedasa.

Kraj utrzymuje się z eksportu cyny, srebra, miedzi, litu (główny składnik baterii do laptopów i smartfonów), gazu ziemnego, soi, trzciny cukrowej, słonecznika i koki. Oficjalna waluta Boliwii, boliviano (BOB) jest najbardziej stabilną w całej Ameryce Południowej. Nieprzerwanie od prawie 15 lat jej kurs wynosi 6,9 BOB (1 USD). Coraz prężniej rozwija się też turystyka lokalna i zagraniczna.

Co warto zwiedzić w Boliwii? Poznaj 5 najciekawszych atrakcji!

1. Uyuni – największy salar na świecie

Salar de Uyuni (UNESCO) to nieskończone połaci soli pozostałe po wyschniętym słonym jeziorze Ballivian. Zajmuje powierzchnię 12 tysięcy kilometrów kwadratowych, a skorupa soli na jego powierzchni sięga 10 metrów. Jest tak płaski, że wykorzystuje się go do kalibracji satelity. Cechą charakterystyczną salaru są wyspy (np. Incahuasi), pełne endemicznych kaktusów. W samym miasteczku Uyuni nie ma spektakularnych zabytków, ale warto rzucić okiem na pomnik Rajdu Dakar, a mając więcej czasu również na lokalny ryneczek, gdzie można kupić liście koki i świeże warzywa. Wielbicieli kolei powinien zainteresować pobliski cmentarz lokomotyw (Cemeterio de Trenes), oddalony o kilka minut taksówką od centrum miasteczka. Stare składy, niegdyś transportujące minerały z gór do portu, rdzewieją tam pośrodku szarej pustyni. W porze deszczowej (styczeń – luty) Salar de Uyuni zamienia się w największe lustro na świecie. To wymarzone miejsce na fotki na Instagram!

Można się tu dostać na kilka sposobów:

• Samolotem z La Paz (30 min) i Sucre (30 min)
• Autobusem z Calama (6h + czas spędzony na granicy chilijsko-boliwijskiej w Ollague)
• Autobusem z Potosi (4h) i La Paz (8h)

2. Jezioro Titicaca i Tiahuanaco

Titicaca to najwyżej położone jezioro żeglowne na świecie (3812 m n.p.m.). Boliwia posiada zaledwie 30% jeziora, a cała reszta należy do Peru. W najgłębszym miejscu, niedaleko wyspy Soto, jezioro ma aż 280 metrów głębokości (dla porównania, średnia głębokość Bałtyku wynosi 55 metrów). Woda w jeziorze jest słonawa, jeszcze nigdy nie zamarzła, a w jej głębinach znajdowano m.in. korale i koniki morskie. 20 lat temu międzynarodowa grupa archeologów odkryła ruiny ponad 1000-letniej świątyni na dnie jeziora.

Do najsłynniejszych miejsc w okolicy należy Tiahuanaco (UNESCO), stanowisko archeologiczne położone około 30 minut autem od boliwijskiego brzegu Titicaca. Kiedyś znajdowało się tuż nad brzegiem, ale oddaliło się w wyniku ruchu płyt tektonicznych. Tiahuanaco to prawdopodobnie najdłużej trwająca cywilizacja Ameryki Południowej. W czasach świetności, przypadających między 700 a 1000 rokiem n.e., Tiahuanaco stało się największym ośrodkiem pielgrzymkowym na kontynencie i mogło pomieścić jednocześnie nawet 50 000 osób. Zmierzch ich cywilizacji datuje się więc na blisko 200 lat przed pojawieniem się Inków. Do najciekawszych obiektów Tiahuanaco należą: Brama Słońca, monolit Ponce i świątynia pół-naziemna, przyozdobiona 175-ma głowami wbitymi w mur. Tiahuanaco znajduje się na rewersie banknotu o nominale 200 BOB, najwyższym w Boliwii.

Do Tiahuanaco można się dostać:

• Minibusem z La Paz (ok. 2 godziny)
• Autobusem z Puno (ok. 3,5 godziny)
• Autobusem z Cusco (ok. 8 godzin)

W miasteczku Tiahuanaco, które wyrosło wokół ruin, działa kilka hoteli i restauracji, a główną potrawą jest pstrąg tęczowy (trucha), wyławiany prosto z jeziora Titicaca. Ciekawostką turystyczną jest dworzec kolejowy w Tiahuanaco, ale na połączenie nie ma co liczyć. Pociąg turystyczny FCA (Empresa Ferroviaria Andina) przyjeżdża tu bowiem tylko w drugą niedzielę miesiąca.

3. Rezerwat Eduardo Avaroa – gejzery i flamingi

Rezerwat Eduardo Avaroa zajmuje powierzchnię wielkości Mazur i leży wyżej niż Mont Blanc. Jego klimat można określić tylko jednym słowem: ekstremalny. To jedno z najbardziej niedostępnych miejsc na Ziemi, którego piękna nie są w stanie oddać żadne zdjęcia czy filmy. Rezerwat słynie z wygasłych wulkanów, gejzerów, gorących źródeł i z bajecznie kolorowych jezior wysokogórskich: krwistoczerwonego (Laguna Colorada), szmaragdowego (Laguna Verde) i śnieżnobiałego (Laguna Blanca). W listopadzie każdego roku przylatuje to 30 000 flamingów, poszukujących pożywienia w bogatych w plankton i algi lagunach. Przejazd przez rezerwat stanowi przygodę samą w sobie; nie ma tu bowiem dróg asfaltowych (a w wielu miejscach też żadnych innych), nocuje się głównie pod gołym niebem lub w bardzo skromnych hostelach, nie działa telefon, nawigacja, Internet.. Można całkowicie zapomnieć o codzienności i po prostu podziwiać zapierające dech w piersiach krajobrazy. Czasem drogę przebiegnie zorro (nibylis andyjski) i szare strusie ñandu, szybsze niż jeepy.

Więcej ciekawostek i porad praktycznych znajdziesz we wpisie: Gejzery i Laguny – Bajeczny Rezerwat Eduardo Avaroa.

4. La Paz – najwyżej położona stolica na świecie

La Paz to najwyżej położona stolica na świecie i jedna z dwóch w tym kraju: Boliwia posiada bowiem dwie stolice, La Paz i Sucre. Leży prawie 4000 m n.p.m. na dnie kanionu właściwie pozbawionego zieleni i otaczają ją krajobrazy jak z Marsa. Słynie z nawiedzonego Pałacu Prezydenckiego (Palacio Quemado), bazyliki San Francisco, która 400 lat temu zapadła się pod ciężarem śniegu i od tej pory ciągle ją naprawiają, ciekawych muzeów (np. instrumentów muzycznych), Targu Czarownic (na którym można kupić dosłownie wszystko, w tym suszone płody lam) i pięknych widoków na okalające je sześciotysięczniki. Po mieście najłatwiej przemieszczać się nowoczesnymi kolejkami gondolowymi „Mi Teleferico”.

W pobliżu La Paz można odwiedzić Dolinę Księżycową (Valle de La Luna) i Dolinę Duchów (Valle de las Animas), znane z niesamowitych formacji skalnych. La Paz jest świetną bazą wypadową na tygodniową wycieczkę po Boliwii, można stąd bowiem dostać się i nad Jezioro Titicaca i do Uyuni, Torotoro i Madidi. Co ciekawe, La Paz nie jest największym miastem Boliwii; jest dwukrotnie mniejsze pod względem liczby mieszkańców niż Santa Cruz.

5. Sucre

Druga ze stolic Boliwii, położona mniej więcej na takiej samej wysokości nad poziomem morza jak Rysy. Dzięki przyjemnemu klimatowi, Sucre stało się główną sypialnią właścicieli kopalni srebra w pobliskim Potosi. Jest to miasto wielkości Bydgoszczy, nowoczesne, modne i bezpieczne jak na boliwijskie warunki. To tutaj Simon Bolivar ogłosił niepodległość Boliwii od korony hiszpańskiej i zapoczątkował ruchy wyzwoleńcze w całej Ameryce Południowej. Pierwsza konstytucja całego kontynentu jest pieczołowicie przechowywana w Casa de la Libertad, jednym z najważniejszych boliwijskich zabytków kolonialnych. W Sucre znajduje się również najstarszy kościół Boliwii, erygowany w 1547 roku. To właśnie w kościele San Francisco zabił dzwon wolności, symbolizujący wyzwolenie kraju spod władzy Hiszpanii.

Na obrzeżach Sucre znaleziono ponad 5000 odcisków stóp różnych gatunków dinozaurów, takich jak teropody, ornitopody, ankylozaury i zauropody. Niektóre mają 65 milionów lat! Można je oglądać na 100-metrowej, prawie pionowej ścianie w parku Cal Orck’o. Oczywiście dinozaury nie chodziły po ścianie; ta wypiętrzyła się później w wyniku aktywności płyt tektonicznych. W Cal Orck’o znajdziesz też ślady żółwi, krokodyli, a nawet kości pteozaurów – latających dinozaurów, osiągających wielkość porównywalną do trzech samochodów osobowych.

Do Sucre można przylecieć z La Paz (60 min), Santa Cruz (45 min) i Cochabamba (40 min). Z La Paz do Sucre jeździ też bezpośredni autobus, ale przeprawa przez Andy zajmuje aż 12 godzin.

Boliwia – podróż

Boliwię zwykle zwiedza się “w pakiecie” z sąsiadującymi krajami (Chile i Peru), choć można przylecieć tu także z Polski. Lot najczęściej odbywa się z dwoma przesiadkami: na jednym z europejskich lotnisk (Frankfurt, Paryż, Londyn, Madryt) i później w peruwiańskiej Limie. Głównym wyzwaniem związanym z przylotem prosto z Europy, jest duża wysokość nad poziomem morza. Najważniejsze lotnisko międzynarodowe Boliwii, El Alto w La Paz, leży na 4200 m n.p.m. Na lotnisku znajduje się lekarz z butlą tlenową i kantor, w którym można wymienić walutę (dolary i euro) na bolivianos. Przed podróżą do Boliwii, odwiedź stronę gov.pl, gdzie znajdziesz aktualności i ewentualne tymczasowe ograniczenia w poruszaniu się po kraju.

Jak przygotować się do podróży do Boliwii?

• Najlepszy czas na przyjazd to pora sucha (maj – październik).
• Na pobyt turystyczny do 90 dni nie potrzeba wizy, wystarczy paszport ważny przez 6 miesięcy.
• Na wjeździe dostaniesz formularz migracyjny Tarjeta Andina, zachowaj go do wyjazdu.
• Przygotuj odpowiednie adaptery do prądu: Boliwia (z wyjątkiem La Paz) ma napięcie 230V.
• Przed wyjazdem rozważ wizytę u lekarza medycyny podróży i spytaj o ewentualne szczepienia.
• Mając w planie podróż do Amazonii, zaopatrz się w spray na komary (Mugga 40% DEET).
• Wykup odpowiednie ubezpieczenie – wizyta w szpitalu w Boliwii kosztuje 2000 zł za dobę.

Boliwia – wskazówki praktyczne

Na co warto zwrócić uwagę zwiedzając Boliwię?

• Dzisiejsze zestawienie TOP5 obejmuje jedynie kawalątek Boliwii. Jest tu jeszcze mnóstwo innych ciekawych miejsc, takich jak parki narodowe Madidi, Toro Toro, Amboró i Noel Kempff Mercado. Ale jeśli jesteście stałymi Czytelnikami bloga to wiecie, że piszę tylko o miejscach, które znam i w którym byłam 🙂 Boliwijskie parki narodowe pozostają wysoko na mojej liście miejsc do odwiedzenia w przyszłości.
• Mimo że Boliwia to kraj hiszpańskojęzyczny, mieszkańcy niektórych regionów posługują się tylko językami lokalnymi, na przykład keczua i ajmara. Niezbyt można liczyć na komunikację po angielsku. Każdą rozmowę zacznij od Buenos dias/ Buenas tardes / Buenas noches (“Dzień dobry/ Dobry wieczór”). W przeciwnym razie Boliwijczycy pomyślą, że brakuje Ci kultury osobistej.
• W dużych ośrodkach miejskich (La Paz, Sucre, Cochabamba) istnieją bankomaty, kantory i terminale do płacenia kartą. Ale na obszarach wiejskich zapłacisz wyłącznie gotówką. Ciekawostka: Jeszcze kilka lat temu mogłam wymienić towar za towar, na przykład Coca Colę (obowiązkowy napój na każdym boliwijskim stole) na kanapkę na wiejskim targu 🙂
• Chcąc skorzystać z Internetu mobilnego, warto zaopatrzyć się w lokalną kartę SIM (np. Tigo lub Entel). Wielu Boliwijczyków nie ma komórki, dlatego w miastach wciąż można znaleźć telefony stacjonarne, na przykład w warzywniaku czy w kiosku.
• Jeśli chcesz zrobić zdjęcie mieszkańcom Boliwii, ZAWSZE zapytaj ich wcześniej o zgodę.
• Na ryneczkach boliwijskich możesz targować się o cenę (podaj 60% ceny wyjściowej).
• Pamiętaj, że Boliwia to kraj wysokogórski, a średnia wysokość nad poziomem morza wynosi aż 3750 metrów! Dla porównania, średnia wysokość Polski to 173 metry.. W przypadku objawów choroby wysokościowej pij mate de coca i dużo odpoczywaj. W boliwijskich aptekach możesz kupić “Oxyshot” – tlen w sprayu, bez recepty. Zadbaj o odpowiednie nawodnienie (woda mineralna, elektrolity) i ochronę przeciwsłoneczną (krem z wysokim filtrem UV, nakrycie głowy).

Boliwia – bezpieczeństwo

Boliwia jest w dużej mierze bezpiecznym miejscem do zwiedzania. Wielu ludzi przyjeżdża każdego roku i świetnie się bawi. Oczywiście, jak we wszystkich dużych ośrodkach turystycznych na całym świecie, również w Boliwii można spotkać kieszonkowców. Stosują różne kreatywne triki, takie jak:

• “Na babcię” – staruszka upuszcza torbę z owocami, pomagamy je zbierać. W międzyczasie “wnuczek” zabiera nam portfel.
• “Na majonez” – ktoś brudzi nam ubranie majonezem i oferuje chusteczkę, żeby zmyć plamę. W międzyczasie druga osoba sprawnie wyciąga nam pieniądze z torby.

Jak miło (i bezpiecznie) spędzić czas?

• Wybieraj hotele w spokojnej okolicy, nawet jeśli są nieco droższe.
• Poruszając się między głównymi miastami wybierz przelot zamiast przejazdu.
• Jeśli przejazd autobusem, to z firmą Trans Copacabana S.A. lub Bolivar.
• Podróżując taksówką, wybieraj licencjonowane firmy.

Zafascynowała Cię Boliwia? Będzie nam miło, jeśli zostawisz komentarz na blogu! 🙂